top of page
Foto van schrijverJane Leusink

Dat we hier op aarde zijn

Dat we hier op aarde zijn, niet in het paradijs


Navalny krijgt er negen jaar bij in 'absurd' proces kopt NRC op 22 maart 2022. Dat proces vond plaats in het strafkamp Pokrov, waar Navalny gevangen zit, niet eens in een rechtbank.

En ook nu weer vlogen mijn KRAANVOGELS over en pikten het verslag op. Maar ik geef jullie ook de een-na-laatste strofe van het eerste gedicht in de bundel (ik schreef het vijf jaar geleden). Het gaat over oprechtheid en het is het thema van het hele gedicht dat als onderwerp de Russisch-Poolse (over)grootouders van man en dochters heeft. Ik schrok van de toepasselijkheid.


VIII

Ook eerder niet toen ik Lenins prijs en lof las voor politici

met een verlangen naar totale

oprechtheid. Dat was een traktaat uit 1902. Zij maakten

zich geen zorgen, dachten wederzijds vertrouwen

na het wankelen en instorten van het luchtloze

regime. Sommigen dachten de democratie is gestorven

nog voordat hij begon. Anderen konden niet begrijpen

wat hen was ontnomen. Ze wisten niet hoe vrij

te leven. Later zetten dissidenten diezelfde taal in

om aan de macht te morrelen, die de retoriek

van oprechtheid langs de meetlat legde:

Pussy Riot, Alexei Navalny.


Hoogleraar Slavistiek Ellen Rutten vroeg zich af: Hoe werkt de retoriek van oprechtheid als die niet wordt ingezet in liefde of vriendschap, maar in de politieke arena?

'Lenin zag een vergelijkbare (vertrouwens-jl) crisis in Ruslands politieke elite, maar hij zag ook een remedie. In een traktaat uit 1902 prees hij in politici het verlangen naar 'totale oprechtheid' (dat zinnetje leende hij van filosoof Gleb Stroeve). Wie dat verlangen bezat, kon de taaiste vijanden verslaan. Lenin herhaalde zijn punt in juni 1917, in een felle kritiek op de tijdelijke regering in Pravda. Wat de nieuwe leiders misten, was 'oprechtheid in politiek,' ofwel 'een verifieerbare correspondentie tussen woord en daad.' Waar je die oprechtheid wel vond? Bij Lenins partij natuurlijk.' In: Russische oprechtheid in tijden van nepnieuws. Ellen Rutten, Slaviste en hoogleraar literatuur aan de UvA. Lezingenreeks '1917-2017: de Russische Revolutie. KU Leuven.




Comentários


bottom of page